جمعه، 20 مهر 1403
تاریخچه مکتا

بسم‌الله الرحمن الرحیم

إقرأ و ربّک الأکرم، الّذی علّم بالقلم، علّم الإنسان ما لم یعلم

 بی‌گمان می­توان کتاب را بزرگترین حامل اندیشه بشر در طی قرون و اعصار نام نهاد. این عنصر شریف که هستی هر دانش و رامشی در حیات انسانی بدو وابسته است، چونان مرکبی راهوار، پوینده و پرشکیب، متاع گرانمایه   دانش و فرهنگ را در جاده پرپیچ و خم تاریخ بر پشت خویش نهاده و به سرمنزل مقصود رسانده است.

 و کتابخانه­ها بی هیچ گزافه‌ای­ در شمار اصلی‌ترین عناصر تمدن سازند، بدان پایه و مایه­ که فرزانگی و فرهیختگی هر جامعه با آن سرآغاز یافته و سرانجام می­یابد.

 و کهن سرزمین قم، شهر خاندان پیامبر(ص) و خاستگاه عالمان و راویان و محدثان که هم امروز دیار هزارکتابخانه­اش باید خواند، دیاری است بایسته و پیراسته به بایستگی دانش و پیراستگی فضیلت، که تا باد چنین باد.

 ... و اما پوشیده نیست که از رویدادهای فرخنده روزگار اخیر، برپایی کتابخانه‌های گونه‌گون تخصصی در گوشه و کنار این دیار دانش‌خیز است که امکانات پژوهشی ویژه‌ای را فراروی اهل تحقیق می‌نشاند ولکن این سعی   مشکور هر چند پسنده، اما بسنده نتواند بود.

 و این مدّعا را حجّت آنکه، در عصر جدید که گستردگی عرصه دانش و گوناگونی رشته­ها و افزونی کتاب‌ها و منابع اطلاعاتی و گرانی بهای آن از یک سو و کمینگی برخورداری مالی و کالبدی کتابخانه­ها از سوی دیگر تا ب   دانجاست که هیچ کتابخانه­ای را یارای فراهم‌آوری نیازهای مراجعان به‌ تمام و کمال نیست، خودکفایی کتابخانه‌ها نه مقدور است و نه معقول و مقرون به صرفه. و از این‌روست که در عهد ما، سیاست کتابخانه­ها به‌درستی از   مالکیت منابع به دسترسی به منابع تغییر یافته است.

 ولیک از آنجا که هر کتابخانه را اقتضا و آیین ویژه­ای است که چنین دسترسی را بدون حد و مرز برنمی­تابد، بایسته چنین است که کتابخانه‌گردانان گردهم فراز آیند، بیگانگی‌ها فرو نهاده، دست یگانگی بفشارند و در بر آوردن نیاز پژوهندگان همراهی   و  همدلی پیشه سازند که جویندگان دانش و پویندگان حقیقت را خاطر، بس عزیز و گرامی است.

 مجمع کتابخانه­های تخصصی حوزوی و دانشگاهی استان قم (مکتا)، نهادی است نوپا و نوپدید، برآمده از اندیشه­ای این چنین در راستای تعامل و ارتباط بهتر کتابخانه‌ها با هدف ایجاد دسترسی بیشتر و استفاده هر چه     افزون‌تر از ظرفیت آنها، تبادل تجربیات مدیران و همگامی و همدلی ایشان در پاسخ‌گویی به نیاز روزافزون فراگیران دانش و پژوهندگان.

 گزارش کوتاه عملکرد این مجمع تا به امروز بدین قرار است:

1.  اولین نشست مدیران کتابخانه­های تخصصی به میزبانی دانشگاه ادیان و مذاهب، بهمن ماه 1393؛

2.  گردهمایی مدیران کتابخانه­های تخصصی به میزبانی کتابخانه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با شرکت مدیر محترم شرکت نوسا با هدف مذاکره در خصوص بروزرسانی و پشتیبانی نرم‌افزار سیمرغ، اسفند ماه 1393؛

3.  گردهمایی مدیران با هدف بررسی راه‌های ارائه همکاری بین‌کتابخانه­ای به میزبانی کتابخانه آیت‌الله العظمی حائری(ره)، خرداد 1394؛

4.  گردهمایی مدیران با هدف تهیه اساسنامه مجمع و تفاهم‌نامه همکاری به میزبانی کتابخانه دفتر تبلیغات اسلامی، شهریورماه 1394؛

5.  برگزاری مجمع عمومی با هدف تصویب اساسنامه مجمع و رونمایی از پرتال کتابخانه‌های تخصصی با حضور 22 عضو اصلی و 15 عضو مهمان از کتابخانه‌های عمومی به میزبانی کتابخانه آیت‌الله العظمی بروجردی(ره)، با حضور حضرت آیت‌الله علوی بروجردی، حجت‌الاسلام والمسلمین عماد معاون محترم پژوهش حوزه­های علمیه، آقای مهندس محمدزاده مدیرعامل شرکت نرم‌افزار و سخت‌افزار ایران (نوسا) و جناب استاد سید احمد اشکوری بنیان‌گذار مجمع ذخائر‌ اسلامی، آبان ماه 1394؛

6.  برگزاری جلسات متعدد شورای سیاستگذاری مجمع با هدف تنظیم پیش‌نویس اساسنامه، آئین‌نامه اجرایی، اسناد بین‌کتابخانه ای و تصمیم‌گیری در مورد امور اجرایی.


 هم اینک مجمع کتابخانه­ های تخصصی حوزوی و دانشگاهی استان قم (مکتا) 50  عضو دارد که نام و نشان آنها همراه با اساسنامه و آئین‌نامه اجرایی مجمع، زینت‌بخش این دفتر است.

 امید است که حاصل این کشش و کوشش که روی در هدفی مقدس دارد، مرضیّ ذات حضرت حق جلّت عظمته و مقبول طبع بلند ارباب دانش و فرهنگ قرار گیرد.


نــوای عشقبازان خوش نوایـــی است

که هر آهنـگ آن را ره به جــایی اســت

اگـر چه صد نوا خیــزد از ایــن چنــگ

چــو نیکــو بنگـــری باشــد یک آهنـــگ