يكشنبه، 25 خرداد 1404
تاریخچه مکتا

بسم‌الله الرحمن الرحیم

إقرأ و ربّک الأکرم، الّذی علّم بالقلم، علّم الإنسان ما لم یعلم

 بی‌گمان می­توان کتاب را بزرگترین حامل اندیشه بشر در طی قرون و اعصار نام نهاد. این عنصر شریف که هستی هر دانش و رامشی در حیات انسانی بدو وابسته است، چونان مرکبی راهوار، پوینده و پرشکیب، متاع گرانمایه  دانش و فرهنگ را در جاده پرپیچ و خم تاریخ بر پشت خویش نهاده و به سرمنزل مقصود رسانده است.

 و کتابخانه‌­ها بی‌هیچ گزافه‌ای­ در شمار اصلی‌ترین عناصر تمدن سازند، بدان پایه و مایه­ که فرزانگی و فرهیختگی هر جامعه با آن سرآغاز یافته و سرانجام می‌­یابد.

 و کهن سرزمین قم، شهر خاندان پیامبر(ص) و خاستگاه عالمان و راویان و محدثان که هم امروز دیار هزارکتابخانه‌­اش باید خواند، دیاری است بایسته و پیراسته به بایستگی دانش و پیراستگی فضیلت، که تا باد چنین باد.


معرفی

  • مجمع کتابخانه‌های تخصصی حوزوی و دانشگاهی استان قم (با نام اختصاری مکتا) نهادی فرهنگی است، برآمده از اندیشه‌­ مدیران کتابخانه‌ای تخصصی حوزوی و دانشگاهی در راستای تعامل و ارتباط بهتر کتابخانه‌ها؛ با هدف ایجاد دسترسی بیشتر و استفاده هرچه افزون‌تر از ظرفیت آن‌ها، تبادل تجربیات مدیران و همگامی و همدلی در پاسخ‌گویی به نیاز روزافزون فراگیران دانش و پژوهندگان.

تاریخچه

  • مکتا به دنبال یک مشکل و دغدغه مشترک و با جمع‌شدن تعدادی از مدیران کتابخانه‌ها در قم شکل گرفت. اواخر سال 1393 بود، یکی از شرکت‌های نرم‌افزاری درخواستی از کتابخانه‌ها مطرح کرد که باعث شد تعدادی از مدیران برای هم‌فکری و چاره‌اندیشی کنار هم جمع شوند. این نشست‌ها زمینه پایه‌گذاری مجمع کتابخانه‌های تخصصی استان قم(مکتا) شد.
  • تأسیس مکتا براساس یک نیاز بود و خلائی را که مدیران کتابخانه‌ها از آن رنج می‌بردند، پر کرد. جایگاه و ظرفیت کتابخانه‌های قم در کشور ارتقا یافت و برخی سازمان‌های مادر توجه جدی به اهمیت کتابخانه‌ها یافتند. دبیرخانه مکتا به مدت 6 سال در کتابخانه دانشگاه ادیان و مذاهب و 3 سال در کتابخانه آیت الله حائری یزدی در مدرسه فیضیه و از سال 1404 در کتابخانه آیت الله بروجردی مسجد اعظم مستقر است. در این مدت آقای مهدی محمدی شجاعی مدیر کتابخانه دانشگاه ادیان و مذاهب و آقای حسن رجبیان مدیر کتابخانه آیت الله حائری یزدی و هم اکنون آقای اسماعیل راه‌نورد مدیر کتابخانه آیت الله بروجردی ، دبیر مکتا هستند.

اهداف مکتا

  • ایجاد زمینه فراگیر خدمات کتابخانه‌ای برای پژوهشگران و دانش‌پژوهان
  • استفاده حداکثری از ظرفیت و امکانات کتابخانه‌های عضو
  • بهبود روش‌های مدیریتی با استفاده از تبادل آراء و تجربیات مدیران کتابخانه‌ها
  • افزایش بهره‌وری از امکانات و صرفه‌جویی در هزینه‌ها
  • مشارکت هرچه بیشتر در توسعه
  • تسریع و تسهیل خدمات بین کتابخانه‌ای.

خدمات مکتا

  • طبق آیین‌نامه اجرایی مکتا، اگر پژوهشگری بخواهد از منابع کتابخانه‌‌های عضو استفاده کند، این امکان وجود دارد که ما برای وی معرفی‌نامه‌ای صادر کنیم، تا بتواند از کتابخانه مقصد خدمات مطالعه در محل دریافت کرده، یا کتاب مورد نیاز خود را به امانت بگیرد. در صورتی ‌که امکان امانت مستقیم وجود نداشته باشد، کتاب از طریق «امانت بین‌کتابخانه‌ای» تأمین می‌شود. در مورد کتابخانه‎‌هایی که با مکتا تفاهم‌نامه همکاری امضا کرده‌اند، ارائه خدمات به پژوهشگران از طریق دبیرخانه مکتا پیگیری و پاسخ داده می‌شود.

هیئت موسس

  1. کتابخانه دانشگاه ادیان و مذاهب: مهدی محمدی شجاعی
  2. کتابخانه مسجد اعظم: اسماعیل راه‌نورد
  3. کتابخانه مدرسه فیضیه‌: حسن رجبیان
  4. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی: دکتر سید علی سادات فخر
  5. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه: ابوالفضل احمدی
  6. دانشگاه قم: علی اکبراحمدلو
  7. جامعه الزهرا: خانم حجازی
  8. کتابخانه تخصصی ادبی و هنری دفتر تبلیغات: محمد شبستری
  9. دانشگاه مفید: محمد کاتبی
  10. کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران: علیرضا اباذری
  11. کتابخانه دانشگاه باقرالعلوم(ع): دکتر فائزه فرهودی.

 

 هم اینک مجمع کتابخانه­ های تخصصی حوزوی و دانشگاهی استان قم (مکتا) 51 عضو دارد که نام و نشان آنها همراه با اساسنامه و آئین‌نامه اجرایی مجمع، زینت‌بخش این دفتر است.

 امید است که حاصل این کشش و کوشش که روی در هدفی مقدس دارد، مرضیّ ذات حضرت حق جلّت عظمته و مقبول طبع بلند ارباب دانش و فرهنگ قرار گیرد.

 

نــوای عشقبازان خوش نوایـــی است

که هر آهنـگ آن را ره به جــایی اســت

اگـر چه صد نوا خیــزد از ایــن چنــگ

چــو نیکــو بنگـــری باشــد یک آهنـــگ